Woonhof of Begijnhof?
Bovenstaande foto is de ingang tot de binnentuin van het
Arend Maartenshof in de stad Dordrecht.
Dit hofje werd gebouwd in 1625 in opdracht van Arend
Maartenszoon.
De rijkversierde poort is versierd is de zogenaamde renaissancestijl:
Muurzuiltjes, gevelsteen met tekst, wapenschild van de stichter en
vrouwenfiguren.
Zicht op een gedeelte van de 38 woningen in het hofje. |
Wat is nu eigenlijk een hofje?
Het is een verzameling kleine woningen bij elkaar omgeven
door een muur met één of meerdere toegangspoorten.
In deze kleine huisjes woonden meestal arme of bejaarde
personen.
We kennen ook de Begijnenhofjes, vooral bekend in België.
Deze gemeenschappelijke woningen stonden meestal in de buurt van een kerk en
werden bewoond door Begijnen.
Begijnen moet je niet verwarren met nonnen. Nonnen traden
vaak in gesloten kloosterorden en hadden geen recht meer op persoonlijke
bezittingen en rechten. Begijnen daarentegen hadden nog wel hun persoonlijke
vrijheid in het beoefenen van hun religieuze en dagelijkse taken.
Het hofje Maartenshof was bestemd voor armlastige vrouwen en
weduwen van soldaten.
Het is gesticht door de rijke Arend Maartenszoon.
Hij was een zoon van een pastoor met diens huishoudster.
Arend trok zich het erg aan dat hij een buitenechtelijk kind
was en streefde naar erkenning. Deze erkenning kreeg hij door drie keer te
trouwen met vrouwen van stand. Zo verkeerde hij zich in de hoogste kringen en
het bezorgde hem erkenning.
En mede door goede beleggingen en door het berekenen van
woekerrente op door hem verstrekte leningen werd hij steeds rijker.
Vooral door het derde huwelijk met de rijke Clementia van Beaumont maakte hem tot één van de rijkste Dordtenaren.
Arend Maartenszoon |
In 1624 richtte hij het hofje op. Met medewerking van het
stadbestuur kwam het hof tot stand met 38 woningen in carrévrom.
Er wordt gezegd dat hij dit deed om zijn geweten te sussen
vanwege de woekerrente.
Hij was alleen maar bezig met geld en aanzien en bekommerde
zich niet om zijn medemens. Hierdoor kreeg hij een slechte reputatie bij zijn
stadsgenoten. Door het stichten van dit hofje hoopte hij weer meer aanzien te
krijgen. Maar hierover zijn de meningen verdeeld.
Iedere woning in het hofje schonk hij wekelijks zes stuivers
en met Pasen en Kerstmis het dubbele. En iedere huurder kreeg twintig tonnen
turf per jaar. Ook maakte Arend een extra gebaar naar de hervormde kerk door
jaarlijks 600 gulden beschikbaar te stellen.
Nu mogen er ook jongere vrouwen en echtparen in Maartenshof wonen,
zelfs alleenstaande mannen!
Maar
er is één voorwaarde: men moet van onberispelijk gedrag zijn en men moet de
woonomgeving liefdevol verzorgen. Maar als je in de binnentuin van Maartenshof
komt dan kan het niet anders dat dit hof liefdevol wordt onderhouden!
Anita